Araştırma: Kadın Liderler Krizlerde Daha Başarılı

Özet

Kadınların Covid-19 krizi sırasında nasıl erkeklerden daha iyi liderlik yaptıkları hakkında çok şey söylendi. 2020 yılının Mart ve Haziran ayları arasında yapılan 360 derecelik değerlendirmelerin analizine göre, kadınlar, kendileriyle çalışanlar tarafından daha etkili olarak derecelendirildi. Pandemide erkekler ve kadınlar arasındaki fark, daha önce ölçülenden bile daha büyük, bu da muhtemelen kadınların bir krizde daha iyi performans gösterme eğiliminde olduğunu gösteriyor. Aslında, yazarların değerlendirmesinde genel liderlik etkinliğini oluşturan 19 yetkinliğin 13’ünde kadınlar daha olumlu olarak derecelendirildi.

Kadın liderlerin kariyerlerini tartışırken, “cam uçurum” olarak adlandırılan bir fenomen var. Bu terim, kadınların bir organizasyonun en üst seviyelerine terfi etmek için hazır olduklarında sıklıkla karşılaştıkları, ilerlemenin önündeki görünmez engeli tanımlayan cam tavan terimiyle bariz biçimde bağıntılıdır. “Cam uçurum”, bir şirketin başı belada olduğunda, onu kurtarmak için bir kadın liderin görevlendirilmesi düşüncesini nitelendirir. Kadınlara nihayet üst düzey bir pozisyonda kendilerini kanıtlama şansı verildiğinde, onlara zaten bozulmuş ve başarısızlık şansının yüksek olduğu bir şey verilir.Bunun yeterince sık gerçekleştiğini görmek bizi meraklandırdı: kadınlar gerçekten bir kriz sırasında liderlik etmek için daha mı nitelikli? Zor zamanlarda dizginlerin onlara verilmesinin nedeni bu olabilir mi?

Covid-19 krizi sırasında, kadın liderlerin daha iyi bir iş çıkardığını sağdan soldan duyduk ve yeni araştırmalar da bunu destekliyor. Bir çalışma, vaka ve ölüm sayısı da dâhil olmak üzere Covid-19 ile ilgili sonuçların, kadınların liderliğindeki ülkelerde sistematik olarak daha iyi olduğu sonucuna vardı. Bir diğer çalışma, ABD’deki valilere baktı ve benzer şekilde kadın liderlerin bulunduğu eyaletlerde ölüm oranlarının daha düşük olduğu sonucuna vardı. Kuruluşlardaki erkek ve kadın liderlerin krize nasıl tepki ve yanıt verdiğine dair herhangi bir örüntü tespit edip edemeyeceğimizi görmek için 360 derecelik değerlendirmelerden oluşan küresel veritabanımıza bakmaya karar verdik.

Bir Krizde Liderlik Etmek İçin Kimler Daha Nitelikli Görülüyor?

2019 yılında, kadınların erkeklere kıyasla onlarla çalışanlar tarafından nasıl daha iyi liderler olarak değerlendirildiğini yazmıştık. Analizimizin verileri, 60.000’den fazla liderin (22.603 ​​kadın ve 40.187 erkek) değerlendirmelerinden alınmıştı. Bu derecelendirmelerin değişip değişmediğini görmek için Covid-19 krizinin ilk aşamasında toplanan benzer verilere bakmak istedik.

2020’nin Mart ve Haziran ayları arasında, 360 derece Olağanüstü Lider değerlendirmemiz kullanılarak 454 erkek ve 366 kadın liderlik etkinlikleri açısından değerlendirildi. Pandemi öncesi analizimizle tutarlı olarak, kadınların erkeklerden önemli ölçüde daha olumlu değerlendirildiğini bulduk. Erkeklerin kadınlara karşı genel liderlik yetkinliği derecelendirmeleri karşılaştırıldığında, kadınlar bir kez daha daha etkili liderler olarak derecelendirildi (t-Değeri 2.926, Sig. 0.004). Pandemide erkekler ve kadınlar arasındaki fark, daha önce ölçülenden bile daha büyük, bu da muhtemelen kadınların bir krizde daha iyi performans sergilemeye yatkın olduğunu gösteriyor.

Genel liderlik yetkinliklerini içeren değerlendirmemizde kadınlar, 19 yetkinliğin 13’ünde daha olumlu olarak derecelendirildi. Erkekler tek bir yetkinlik (teknik/mesleki uzmanlık) açısından daha olumlu olarak değerlendirildi, ancak fark istatistiksel olarak anlamlı değildi.

Aşağıdaki tabloda, pandeminin ilk dalgasında toplanan verilere dayalı olarak kadınlar için ortalama derecelendirmeye göre sıralanmış olarak erkekler ve kadınlar için yüzdelik puanlar gösterilmektedir.

Kadın Liderler Neden Daha Etkili Görülüyor?

Değerlendirdiğimiz her lider, aynı zamanda, kendilerini ne kadar memnun ve kararlı hissettiklerine ilişkin sorulara doğrudan astlarının verdiği yanıtlara dayalı olarak bir çalışan sorumluluğu puanı aldı. Erkek liderler için çalışanların sorumluluk düzeyi ortalamanın biraz altındaydı, ancak kadın liderlerin astlarının sorumluluk puanları önemli ölçüde daha yüksekti. Hem erkek hem de kadın liderler için genel ortalama yüzde 51’di.

Sorumluluk seviyelerindeki farkı neyin tetiklediğini daha iyi anlamak için, astların kriz sırasında en önemli olarak sıraladığı yeteneklere baktık. Katılımcılar, özellikle “ilham verir ve motive eder”, “güçlü bir şekilde iletişim kurar”, “işbirliği/ekip çalışması” ve “ilişki kurma” gibi kişiler arası becerilere daha fazla önem veriyorlardı ve bu becerilerin tümü kadınların daha yüksek puan aldığı yeteneklerdi. Analizimiz, araştırmacıların yukarıda bahsedilen ABD valileri hakkında elde ettikleri sonuçları yansıtıyor: kadın liderler, takipçilerin hissedebileceği korkular, refah konusundaki endişeleri ve planlarına güven konusunda daha fazla farkındalık ifade ettiler.

Kriz boyunca topladığımız verilerin belki de en değerli kısmı, şu anda liderlerde neye değer verdikleri ve neye ihtiyaç duydukları hakkında binlerce astın düşüncesini duymaktır. Verilerimize dayanarak, çark edebilen ve yeni beceriler öğrenebilen liderler istiyorlar; zor zamanlarda bile çalışan gelişimine önem veren; dürüstlük ve doğruluk sergileyen ve insanların hissettiği stres, endişe ve hayal kırıklığı konusunda duyarlı ve anlayışlı olanlar. Analizimiz, bunların kadınlar tarafından daha sık sergilenen özellikler olduğunu gösteriyor. Ancak kriz devam ederken ve birçok yerde yoğunlaşırken, cinsiyetten bağımsız olarak tüm liderler bu ihtiyaçları karşılamaya çalışmalıdır.

Jack Zenger, bir liderlik geliştirme danışmanlığı olan Zenger/Folkman’ın CEO’sudur. Ekim 2011 HBR makalesi “Making Yourself Indispensable” ve The New Extraordinary Leader: Turning Good Managers to Great Leaders (McGraw Hill, 2019) kitabının ortak yazarıdır. Jack ile twitter.com/jhzenger adresinden iletişime geçebilirsiniz.

Joseph Folkman, bir liderlik geliştirme danışmanlığı olan Zenger/Folkman’ın genel müdürüdür. Ekim 2011 HBR makalesi “Making Yourself Indispensable” ve The New Extraordinary Leader: Turning Good Managers to Great Leaders (McGraw Hill, 2019) kitabının ortak yazarıdır. Joe ile twitter.com/joefolkman adresinden iletişime geçebilirsiniz.

Bu makale Harvard Business Review’da yayınlanan İngilizce orijinalinden Türkçeye çevrilmiştir.

Çeviren: Irmak Gümüşbaş